ดร.ศิริ จิระพงษ์พันธ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงพลังงาน พร้อมด้วยผู้บริหารระดับสูงของกระทรวงพลังงาน เดินทางตรวจราชการในจังหวัดขอนแก่น วันที่ 12 ธันวาคม 2561 ซึ่งเป็นภารกิจส่วนหนึ่งของการประชุมคณะรัฐมนตรีนอกสถานที่ โดยติดตามโครงการด้านพลังงานที่สำคัญๆ ในพื้นที่ ได้แก่
โครงการอาคารต้นแบบที่ใช้พลังงานสุทธิเป็นศูนย์ (Net Zero Energy Building) ซึ่งเป็นอาคารสำนักงานของกองสื่อสารองค์กร มหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นอาคารที่มีแนวคิดปริมาณไฟฟ้าที่ใช้ซึ่งมาจากภายนอกอาคาร เมื่อหักลบกับปริมาณไฟฟ้าที่ผลิตได้เองจากอาคาร คิดคำนวณในแต่ละรอบปีต้องมีค่าเท่ากับศูนย์ ซึ่งถือเป็นแนวทางการประหยัดพลังงานไฟฟ้าภายในอาคารได้สูงสุด โดยเบื้องต้นอาคารจะสามารถผลิตไฟฟ้าใช้เองได้ประมาณ 28,000 หน่วย/ปี เฉลี่ย 80 หน่วย/วัน หรือมีการผลิตไฟฟ้าได้มากกว่าปริมาณการใช้งานประมาณ 8%
ทั้งนี้ อาคารต้นแบบฯ แห่งนี้ ได้ดำเนินมาตรการเพื่อการอนุรักษ์พลังงานที่สำคัญ ๆ อาทิ ปรับปรุงหลังคาอาคารเพื่อป้องกันความร้อน และติดตั้งแผ่นโซลาร์เซลล์เพื่อผลิตไฟฟ้า ติดตั้งฟิล์มลดความร้อน ปรับปรุงระบบปรับอากาศ ด้วยเครื่องปรับอากาศชนิดไฮบริดจ์ ที่มีหลักการทำความเย็นด้วยความร้อนจากรังสีของแสงอาทิตย์ (Solar Cooling) ร่วมกับการใช้พลังงานไฟฟ้า ติดตั้งอุปกรณ์นำแสงธรรมชาติ (Skylight) มาผ่านตัวกรองรังสี UV และตัวกรองความร้อนไม่ให้เข้าสู่อาคาร เป็นต้น ภายหลังการปรับปรุงโครงสร้างอาคารและปรับเปลี่ยนอุปกรณ์ดังกล่าวแล้ว อาคารมีการใช้พลังงานลดลงถึง 40% รวมทั้งพลังงานที่ใช้จริงประมาณ 60% ยังได้มาจากระบบการผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ โดยอาคารของมหาวิทยาลัยขอนแก่นนี้ ยังเป็นสถานที่ถ่ายทอดความรู้อาคารต้นแบบด้านการใช้พลังงานสุทธิเป็นศูนย์อีกด้วย
การเยี่ยมชมโรงงานแปรรูปขยะมูลฝอยชุมชนเป็นพลังงานไฟฟ้าระบบปิด ที่ตำบลโนนท่อน อำเภอเมือง จังหวัดขอนแก่น โดยมีการใช้เทคโนโลยี เตาเผาแบบตะกรับ (Stoker Type) ซึ่งเป็นระบบปิดทั้งหมดไม่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในการแปรรูปขยะ โดยโรงงานสามารถกำจัดขยะมูลฝอยจากชุมชนได้ 600 ตันต่อวัน มีการผลิตกระแสไฟฟ้า กำลังผลิตติดตั้ง 6 เมกะวัตต์ และปริมาณเสนอขายไฟฟ้า 4.5 เมกะวัตต์ ช่วยให้เกิดการกำจัดขยะในเทศบาลเมืองขอนแก่น ลดปัญหาผลกระทบสิ่งแวดล้อมกระทรวงพลังงาน ยังได้ตรวจเยี่ยมสถานีผลิตก๊าซธรรมชาติสินภูฮ่อม ที่ตำบลกุดน้ำใส อำเภอน้ำพอง จังหวัดขอนแก่น ดำเนินโครงการโดย พีทีทีอีพี เอสพี ลิมิเต็ด มีอัตราการผลิตก๊าซธรรมชาติเฉลี่ย 110 ล้านลูกบาศก์ฟุตต่อวัน โดยแหล่งก๊าซธรรมชาติสินภูฮ่อม ถือเป็นแหล่งก๊าซธรรมชาติทีสำคัญของภาคอีสาน และในปี 2562 บริษัท พีทีทีอีพี เอสพี ลิมิเต็ด มีแผนดำเนินโครงการพัฒนา โดยเจาะหลุมเพื่อรักษากำลังผลิตปิโตรเลียมเพิ่มเติมอีกจำนวน 2 หลุม จากปัจจุบันที่มีจำนวนหลุมผลิต 5 หลุม นอกจากนี้ด้านผลตอบแทนจากค่าภาคหลวงปิโตรเลียม จากแหล่งสินภูฮ่อมที่ได้เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2550- 2561 พบว่าสามารถจัดเก็บค่าภาคหลวงได้ทั้งสิ้นประมาณ 10,676 ล้านบาท
